اثر متقابل قارچ Verticillium dahlia و نماتد Meloidogyne incognita در گیاه پنبه

قارچ عامل بیماری پژمردگی آوندی Verticillium dahlia و نماتد مولد گره ریشه Meloidogyne incognita از شایع‎ترین و مخرب‎ترین عوامل بیماریزا در زراعت پنبه می­باشند. به منظور تعیین اثر متقابل بین این دو عامل، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی بر روی چهار رقم پنبه انجام گرفت. این آزمون در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار (شامل: شاهد، قارچ به تنهایی، نماتد به تنهایی با غلظت 2300، نماتد به تنهایی با غلظت 7000، قارچ و نماتد همزمان با غلظت 2300 و قارچ و نماتد همزمان با غلظت 7000) در چهار تکرار به اجرا در آمد. ابتدا نماتدMeloidogyne incognita از گیاهان میزبان جداسازی شد و پس از تعیین گونه و نژاد، با تلقیح به نشای گوجه ­فرنگی تکثیر گردید. قارچ Verticillium dahlia پس از جداسازی از بوته­های پنبه­ آلوده، کشت و شناسایی گردید و سپس برای تکثیر، به بذر گندم رقم تجن (سه بار اتوکلاو شده) انتقال یافت. تعداد 104×12 میکرواسکلروت برای هر تیمار قارچ وتعداد 7000 و 2300 تخم و لارو سن دو، برای تیمارهای مربوط به نماتد، به گیاهچه­های 40 روزه­ی پنبه، مایه­زنی گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که اثرات متقابل قارچ Verticillium dahlia و نماتد Meloidogyne incognita در پنبه از نوع تشدید کننده می‌باشد؛ به‌­طوری­که ترکیب هم­زمان قارچ و نماتد افزایش معنی­داری (P=%1) در شدت پژمردگی پنبه داشته است. با افزایش غلظت نماتد، پوسیدگی ریشه، تعداد گره و کیسه تخم نیز افزایش یافته و برعکس طول ساقه و ریشه، وزن تر و خشک اندام­های هوایی و ریشه کاهش یافت.